Is longontsteking besmettelijk?

Longontsteking is een infectie van de longblaasjes. Deze liggen diep in de longen en nemen zuurstof uit de lucht op en geven kooldioxide af aan het bloed. Speciale trilhaartjes beschermen deze blaasjes van bacteriën. Wanneer de trilhaartjes niet goed functioneren kan het lichaam reageren met een sterke afweerreactie. Deze reactie wordt ook wel longontsteking genoemd.

Dit bericht gaat in op de vraag of longontsteking besmettelijk is en welke factoren hier invloed op hebben.

Verschillende oorzaken van longontsteking

Longontsteking kan ontstaan uit verschillende oorzaken. De meest voorkomende oorzaak – de ziekteverwekker pneumokok – is zeer waarschijnlijk niet besmettelijk. Het is nog onduidelijk hoe deze bacterie van mens op mens wordt overgebracht, maar mensen kunnen elkaar er niet mee ‘aansteken’. Een zeer besmettelijke vorm van longontsteking is TBC (tuberculose). Deze vorm is zéér besmettelijk, maar komt gelukkig nauwelijks in Nederland voor.

Andere factoren

Een lagere weerstand blijkt invloed te hebben op de manier waarop de trilhaartjes in de luchtpijp functioneren. Bij een lage weerstand blijken deze minder goed hun werk te doen. Ziektes als griep, maar ook overmatig alcoholgebruik, roken of ondergewicht verhogen dus de kans op longontsteking. Dit komt doordat de haartjes de longblaasjes hierdoor minder goed beschermen tegen mogelijke infecties.

Daarnaast blijkt ook een slechte gebitsverzorging invloed te hebben op de kans op besmetting. Bij een slechte verzorging kunnen bacteriën zich in de keelholte ophopen en in de longen de longblaasjes infecteren.

Is de kans op besmetting in de winter hoger?

Longontsteking komt in de winter vaker voor dan in de zomer. Dit komt doordat het neusslijmvlies door de kou geïrriteerd raakt. Hierdoor kunnen bacteriën makkelijker binnendringen en een infectie veroorzaken

Hebben medicijnen invloed op de besmettelijkheid van longontsteking?

Er zijn enkele medicijnen die de kans op besmetting verhogen. Een veelgehoord voorbeeld hiervan zijn maagzuurremmers. Deze zouden de zuurgraad in de maag dusdanig verlagen dat bacteriën zich vanuit de maag naar de longen verspreiden. De kans op deze vorm van besmetting is echter zeer klein.

Andere voorbeelden zijn antidepressiva en antipsychotica. Deze medicijnen kunnen tot dufheid en spierpijn leiden, waardoor gebruikers zich vaker kunnen verslikken. Echter geldt hierbij ook dat de kans op longontsteking niet opweegt tegen de voordelen van de medicatie.

De enige medicijnen die de kans op longontsteking écht zouden kunnen verhogen zijn medicijnen die de weerstand sterk verlagen. Voorbeelden hiervan zijn medicatie bij reuma en anti-afstotingsmedicijnen (vaak gebruikt bij patiënten na een transplantatie).